Geweld maakt meer kapot dan je lief is

Cliënten vertellen niet zo vlug dat er ook sprake is van geweld. Ze schamen zich daarvoor. Nochtans is het belangrijk om deze problematiek goed aan te pakken.

Samen met het concept van de spiraal van geweld bestaat er een methodiek die uitermate geschikt is om dit geweld te doorbreken: nl. het time-outprogramma. De essentie bestaat er in dat men de cyclus, of het geweld zelf, als verpester van de relatie en van de kwaliteit van hun leven gaat vooropstellen. Het is deze verpester die men dan samen leert de baas te worden en te controleren. Op die manier wordt het probleem geëxternaliseerd. In plaats van een schuldige te zoeken, gaat men zo snel mogelijk over tot het nemen van verantwoordelijkheid door beide partners.

Time-out

In de context van relatietherapie bestaat deze procedure erin dat men een pauze inlast bij een discussie, zodat men terug kalmeert. Het is de persoon die voelt dat hij (zij) controle gaat verliezen over zichzelf, die een time-out aanvraagt, en nadien het contact ook terug legt. Dit is gemakkelijker gezegd dan gedaan, immers éénmaal in een feller wordend conflict, wordt het des te moeilijker om de rem in te duwen. De discussie willen winnen krijgt dikwijls de ovehand boven het volgen van de "time-out" regel. Het oproepen van een "time-out" kan ook een truc worden om een gesprek over een gevoelige materie te vermijden. "Time-outs" worden dikwijls ook ingeroepen door de persoon die kalm is gebleven, omdat deze ziet dat de andere de controle over zichzelf aan het verliezen is. Dan zeggen "je hebt een time-out" nodig, wordt meestal niet goed ontvangen door de boze partner. Deze laatste zal dit als een beschuldiging ervaren, en het zal in dat geval de woede nog aanwakkeren. "Time-out" werkt dus alleen als het wordt ingeroepen door één van de betrokkenen die voelt dat 'het fout gaat'. Deze neemt een time-out, en verlaat de ruimte waar het conflict plaats heeft. De andere moet aan de time-out meewerken en mag de partner die de time-out neemt , niet tegenhouden. Degene die de time-out neemt kalmeert zich, en keert na een tijdje terug, en herstelt het contact door niet aan spanning gebonden opmerkingen. Bvb "Hier ben ik weer, wil je een aperitiefje?"

Dat het fout gaat lopen, merk je aan allerlei (lichamelijke) signalen. Als je meer en meer kwaad wordt, stijgt de adrenaline in je bloed; de bloeddruk neemt toe, je hartslag stijgt, ... Door je bewust te worden van deze signalen, kan je tijdig merken dat je best een time-out neemt. Je laat je dan ook niet meer opjagen door je partner, het wordt een teken van kracht dat je dat je tijdig stopt met de discussie,en jezelf in de hand blijft houden.

Hou er rekening mee dat dit kan gelden voor beide partners tegelijk. Meestal gaat er een opbouwfase aan vooraf. Beide partners kunnen in de loop van de dag bepaalde vormen van ongenoegen (bvb op het werk, met de kinderen, dingen die te maken met de relatie zelf, familie, finançiële beslommeringen, middelengebruik, ziekte, enz) ervaren, en dat gaan zich opstapelen. Als partners elkaar dan ontmoeten, kan er al heel wat woede of frustratie bij beide zijn opgebouwd. En je kan dat merken aan hoe je lichaam reageert. Wat telt is dat te leren ontladen: het gaat om zelfcontrole.

Met de time-outprocedure kan je niet alleen fysiek geweld voorkomen, maar evenzeer psychisch geweld. Psychisch en/of emotioneel geweld is dikwijls zwaarder te verwerken dan enkele klappen.

Hou er rekening mee dat gewelduitbarstingen kunnen terugkomen. Het is dan belangrijk dit telkens in het eerstvolgende relatiegesprek te bespreken. Zonder te beschuldigen probeert men om de time-outprocedure los te koppelen van de inhoud van de conflicten. Aan dergelijke ruzies en geweld gaat meestal een opbouwfase vooraf.

Het time-outprogramma kan opnieuw een structuur bieden aan de partners. Dank zij die structuur is het mogelijk om aan relatietherapie te doen.

Bij partners is het steeds belangrijk de man-vrouwpatronen (genderformatie) , en daaraan gekoppelde verwachtingen mee te betrekken.